Iberiarrak, zeltak eta kolonizatzaileak

K.a, lehen milurtekoan, bi herri handi bizi ziren penintsulan iberiarrak eta zeltak. Geroago feniziarrak, greziarrak eta kartagotarrak.




1. Iberiarrak

Hegoaldean eta ekialdian bizi ziren. Muinoetan eraikitako herrixka hesituetan. Etxeak angeluzuzenak ziren eta kaleka antolatuta zeuden.

Iberiartarak tributan antolatuta zeuden. Tribu askok erregeak ziren.

Biztanle gehienak nekazariak edo abeltzainak ziren. Bestalde, artisau bikainak. Burdinazko ezpatak, zeramikazko ontziak eta artilezko nahiz lihozko ehunak egiten zituzten.

Iberiartarrak txanpona erabiltzne zuten salerosketa horietan.





2. Zeltak

Iberiar goi-lautadako eta kostalde atlantikoko lurretan bizi ziren beste herri batzuekin batera, baskoiekin. Kastro izenenko herrixka hesituetan bizi ziren, muinoetan. Etxeak zirkulu formakoak ziren, et anahaspilatuta egiten zituzten.

Zeltak tributan antolatuta zeuden. Beraiek ekoitzitako produktuez elikatzen ziren. Pertsona gehienak abeltzaintzak ziren.

Oso trebeak ziren metalezko objektuak egiten.

3. Herri kolonizatzaileak

K.a. VII. mendean, feniziarrak etorri ziren pe nintsulara, bertako mineralek erakarrita. Asiatik etorri
ziren, eta itsas gizon trebeak eta merkatari bikainak ziren. Andaluziako kostaldean kokatu
ziren. Hainbat kolonia sortu zituzten bertan.

K.a. VI. mendearen inguruan, greziarrak kostalde mediterraneora iritsi ziren, Greziatik etorrita.
Penintsulako metalekin, gatzarekin eta espartzuarekin salerosketan jarduten zuten. Greziarrek
ere zenbait kolonia sortu zituzten.

K.a. III. mendean, kartagotarrak etorri ziren Afrikatik, eta Balear uharteetan eta Iberiar penintsulako
ekialdean kokatu ziren.